co prawda
  • salon
    28.02.2005
    28.02.2005
    Chciałbym poznać Państwa pogląd odnośnie do statusu czy też obecnego znaczenia wyrazu salon. Dzisiaj najczęściej jest on używany do nazywania pokoju gościnnego w mieszkaniu. Znajomi kupują mieszkania i za każdym razem pojawia się w ich wypowiedziach wyraz salon („salon z aneksem kuchennym”, „jak urządziłeś salon?”, „ile metrów ma twój salon?”). Dzisiaj na kursie francuskiego tłumaczyliśmy nazwy pomieszczeń w mieszkaniu. Kiedy zwróciłem prowadzącej i grupie uwagę, że w większości mieszkań są raczej pokoje gościnne, ewentualnie dzienne (kiedyś mówiło się pokój stołowy, na przykład moi rodzice tak mówili), że na salon niewiele osób może sobie pozwolić, choćby z racji niewielkiego metrażu tegoż pomieszczenia – to spotkałem się z reakcją lekkiego niedowierzania. ISJP potwierdza moje stanowisko. USJP (w porównaniu do ISJP) odżegnuje się trochę od tradycyjnego znaczenia tego słowa i nadaje mu bardziej powszechny charakter (czyżby pod wpływem mody językowej?). Być może jestem przewrażliwiony na punkcie maksymy „odpowiednie dać rzeczy słowo”, ale jeśli przeciętne polskie mieszkanie będzie wyposażone w salon (może w salonie czujemy się lepiej lub bardziej dowartościowani), to jak nazwać pomieszczenia, które istotnie zasługują na to miano? Moim zdaniem jest to nadal nadużycie, a bezrefleksyjne powtarzanie za kimś słów czy wyrażeń modnych – cokolwiek smutne.
  • Staropolszczyzna w wersji audio?

    12.03.2013
    12.03.2013

    Gdzie można znaleźć nagranie audio brzmienia starodawnej polszczyzny, tj. rekonstrukcji aktorskiej sposobu, w jakim dawniej potocznie mówiono?

  • szybko+schnący
    30.09.2003
    30.09.2003
    Witam!
    Chciałbym zapytać, która wersja jest poprawna: „Pomalowałem płot farbą szybko schnącą” czy „Pomalowałem płot farbą szybkoschnącą”. Co prawda, jeśli zajrzy się do słownika, to istnieje tam tylko zapis szybko schnący. Jednakże, skoro jest stal szybkotnąca, to czemu farba ma być szybko schnąca?
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
  • tak naprawdę
    4.04.2011
    4.04.2011
    Dobry wieczór!
    Bardzo często słyszę, jak ludzie (także w telewizji) używają zwrotu tak naprawdę. W większości przypadków nic on nie wnosi, a jedynie sugeruje, że gdzieś pojawiła się jakaś nieprawda. Myślę, że takie wtręty należy potępiać. A jakie jest Państwa zdanie?
  • To ludzie powinni kształtować język…
    16.04.2011
    16.04.2011
    Byłam świadkiem, jak dziewczyna zwróciła uwagę innej dziewczynie na to, że nie mówi się ubrać bluzkę, bo ubrania się wkłada. Ta powołała się na odpowiedź z poradni, stwierdziła, że to regionalizm i można go używać. Czy ludzie, którzy mówią: ubrać buty, pracować na kasie, pojechać na myjnię, włanczać itp. nie popełniają błędów, tylko używają regionalizmów lub mowy potocznej? Oni sami twierdzą, że to ludzie powinni kształtować język i że skoro tyle osób tak mówi, to znaczy, że tak powinno być. Czy mają rację?
  • trudne słowa
    21.04.2005
    21.04.2005
    Witam!
    Słowa tajemne: adrymina, limbo, mazonit. Pomożecie?
    Pozdrawiam.
  • tyle samo
    9.02.2015
    9.02.2015
    Szanowni Państwo!
    W rozmowie ze znajomymi uświadomiłem sobie, że nie umiem liczyć do tylu co oni. Bo (nie chcąc zostawiać tyla samego) czy umiem liczyć do tylu samo/tylu samych/tylu samu/tyla (za Doroszewskim) samego? Czy tyle samo odmieniać tak samo jak tak samo, czyli wcale, czy jak to samo? Czy tyle samo jest przysłówkiem, liczebnikiem czy ich połączeniem? W wyniku generatywnej burzy mózgów nie zabraknie mi przecież w klasie tylorga samorga dzieciorga [cyborga].
    Z poważaniem
  • w Alasce czy na Alasce?
    14.01.2013
    14.01.2013
    Szanowna Poradnio,
    czy powinno się mówić na Alasce czy w Alasce? Dominuje forma z przyimkiem na. Alaska jednak jest stanem, a te łączą się z przyimkiem w. Co prawda, mówi się na Florydzie, ale stan ten leży na półwyspie. Alaska nie. Co może być więc przyczyną? Czy jest to zapożyczenie z rosyjskiego ze względu na pochodzenie nazwy? A może fakt, że Alaska jest stanem stosunkowo od niedawna?
    Paweł
  • Właśnie że
    30.05.2016
    30.05.2016
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu Właśnie że gram uczciwie! należy postawić przecinek przed że?
    W tej poradzie Pan Mirosław Bańko wyjaśnia, dlaczego w wykrzyknieniu A właśnie że nie! przecinek stać nie powinien. Jednak czy w podanym przeze mnie przykładzie sytuacja nie jest odmienna ze względu na obecność czasownika?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Michał Iwanowicz
  • Wolkani czy Wolkanie?

    2.07.2004
    2.07.2004

    Jako fan StarTreka napotkałem się na pewną zagwozdkę językową. Sprawa dotyczy odmiany słowa Wolkan jako nazwy gatunku, a nie planety. Poniżej podana jest sugerowana odmiana rzeczownika Wolkan: liczba pojedyncza M. Wolkan, liczba mnoga M. Wolkani / Wolkanie Jednakże w środowisku fanów StarTreka zapanował niepokój co do poprawności takiej interpretacji odmiany rzeczownika Wolkan.

    Z góry dziękuję za odpowiedź i decyzje w tej sprawie

    Sylwek

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego